اخوان‌المسلمین و تلاش برای استقرار در بوسنی پس از سه دهه فعالیت خزنده

انتخاب بوسنی به عنوان یک پایگاه جدید و امن برای اعضای اخوان‌المسلمین، از حضور و نفوذ چند دهه‌ای اخوان و بهره‌برداری از جنگ قومی آن کشور نشات می‌گیرد

گروه اسلام‌گرای اخوان‌المسلمین در چند دهه گذشته شبکه‌ای از شرکت‌های درآمدزا را در بوسنی تاسیس کرده است-ADEM ALTAN / AFP

پس از آن‌که ترکیه از اعطای تابعیت به فهرستی ۱۰۰ نفره از اعضای اخوان‌المسلمین سر باز زد، و دولت آنکارا در راستای بهبود روابط خود با مصر راه‌هایی برای کاهش فعالیت‌های این گروه اسلام‌گرا و اخراج اعضا و حامیان آن از ترکیه در پیش گرفت، اینک اخوان‌المسلمین مصر به فکر برداشت ثمره ۳۰ سال تلاش خود در بوسنی افتاده است و استقرار در آن کشور را بررسی می‌کند. 

 یکی از چهره‌های شاخص اخوانی، وجدی غنیم که مبلغ ارشد این گروه است، حدود ۹ سال مقیم ترکیه بود و از رجب طیب اردوغان حمایت می‌کرد. در هفته‌های اخیر و تنها چند روز پس از اعلام پیروزی اردوغان در انتخابات و ادامه سیاست آنکارا برای عادی‌سازی مناسبات با قاهره، ترکیه با درخواست غنیم برای شهروندی و حتی اقامت او مخالفت کرد و از او خواست تا خاک ترکیه را ترک کند. 

 شبکه خبری العربیه نوشته است که انتخاب بوسنی به‌عنوان یک پایگاه جدید و امن برای اعضای اخوان‌المسلمین، از حضور و نفوذ چند دهه‌ای اخوان و بهره‌برداری از جنگ قومی آن کشور نشات می‌گیرد. العربیه نوشته است که نفوذ اخوان‌المسلمین در بوسنی تا حدی است که با تثبیت نهادها و شرکت‌های خود در بوسنی، بازوهای خود را در آن کشور گسترش داده و تقویت کرده است. 

اخوان‌المسلمین از اوایل دهه ۱۹۹۰ در بوسنی حضور داشته است و دکتر احمد الملط و عبدالمنعم ابو‌الفتوح تحت پوشش کمک‌رسانی در آنجا بودند. العربیه نوشته است که عبدالمنعم ابو‌الفتوح تحت آموزه‌های محمد فرید عبدالخالق‌- از بنیان‌گذاران و رهبران فکری اخوان‌المسلمین و مولف کتابی به نام «مصیبت مسلمانان در بوسنی و هرزگووین» در ۱۹۹۳- بیشترین و خطرناک‌ترین نقش را در نفوذ هر چه بیشتر اخوان‌المسلین در بوسنی داشت. 

العربیه نوشته است که عبدالمنعم ابوالفتوح از وضعیت بوسنی و نیاز آن به التیام زخم‌های به‌جامانده از جنگ قومی، برای تاسیس و استقرار شرکت‌های وابسته به اخوان‌المسلمین استفاده کرد. اخوان‌المسلمین مصر نقش عمده‌ای در حمایت نظامی، مالی و پشتیبانی روانی از مسلمانان بوسنی ایفا کرده است. 

به گزارش شبکه خبری العربیه، ابوالفتوح و اشرف عبدالغفار به‌عنوان مقام‌های امدادی متعلق به سندیکای پزشکی مصر، فعالیت‌هایشان را در بوسنی آغاز کردند و عبدالغفار موسسه‌ای به نام «التضامن» را تاسیس کرد و تحت آن تمامی رهبران اخوان‌المسلمین در بوسنی به رهبر حشمت خلیفه وارد آن کشور شدند تا جایی که حمزه زوبع، رهبر شناخته‌شده اخوان ‌که در استانبول فعالیت‌های رسانه‌ای زیادی داشت، تحت تدابیر اخوان‌المسلمین کویت در سارایوو مستقر شد و توانست تابعیت بوسنیایی کسب کند. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

هیئتی از اخوان به نام «کمیته دفاع» متشکل از ابوالعلا ماضی، رهبر و موسس حزب الوسط، دکتر السيد عبدالستار الملیجی، دبیرکل وقت سندیکای علمی، و دکتر محمود حسین، رهبر جبهه استانبول و نماینده وقت اتحادیه، در سال ۱۹۹۴ وارد بوسنی شد. هدف از سفر این چهره‌های علمی و مهندسی، شرکت در گردهمایی بازسازی سارایوو پس از پایان جنگ و مذاکره درباره فرصت‌های پیش روی گروه برای تاسیس شرکت‌ها و نهادهایی با هدف نفوذ در بوسني بود. 

العربیه نوشته است که هیئت اخوانی شاخه خود را زیر نام «جامعه جوانان مسلمان» در بوسنی تاسیس کرد و یوسف القرضاوی، مفتی گروه در سال ۲۰۱۳، به‌عنوان رئیس جامعه بین‌المللی دانشمندان مسلمان با دکتر مصطفی سیریتش، مفتی اعظم بوسنی و رئیس علمای مسلمان آن کشور ملاقات کرد. سیریتش روابط زیادی با اخوان و موسسات بین‌المللی آن دارد. 

العربیه به نقل از عمرو عبدالمنعم، پژوهشگر مصری که درباره جنبش اسلام سیاسی تحقیق کرده است، نوشت: «حزب اقدام دموکراتیک ملی بوسنی که در ۱۹۹۰ و به دست علی عزت‌بگوویچ تاسیس شد، با اخوان‌المسلمین مرتبط است و بسیاری از رهبرانش اخوانی‌اند؛ از جمله محمد الفاتح علی حسنین که سودانی است و تحت حمایت حسن الترابی، رهبر حزب کنگره ملی در سودان بود.» 

چنان‌که عبدالمنعم می‌گوید اخوان‌المسلمین توانست در بوسنی یک رشته بنیادهای خیریه تاسیس کند و این گروه پروژه‌های سرمایه‌گذاری درآمدزای زیادی را هدایت می‌کند و نهادهای حکومتی زیادی را در سارایوو و اطراف تحت کنترل دارد. 

 العربیه به نقل از محمد ابراهیم النجمی، از اسلام‌گرایان قدیمی بوسنی، نوشته است که محبوبیت اخوان اخیرا به دلیل فساد و «پارتی‌بازی» سقوط کرده است و درباره برخی شرکت‌ها و نهادها به دلیل روابطشان با دو تن از شهردارهای مرتبط با اخوان تحقیق شده است. 

عبدالمنعم می‌افزاید که در سال جاری‌ میلادی سه نشست در ارتباط با سازمان بین‌المللی اخوان‌المسلمین در بوسنی برگزار شده است. نشست اول درباره آمادگی برای افتتاح شرکت‌های جدید آن در سارایوو و اعزام شماری از اعضای آن به ترکیه بود. در نشست دوم درباره انتخابات ترکیه و احتمال شکست اردوغان بحث شد و کشورهای اتریش، بوسنی و کوزوو به‌عنوان پایگاه‌های امن جایگزین برای رهبران اخوان‌المسلمین مطرح شد. 

نشست سوم که ماه گذشته و با حضور رهبران بوسنیایی و اخوان‌المسلمین برگزار شد، درباره کار با شماری از شرکت‌های سرمایه‌گذاری تحت کنترل اعضای اخوان در بوسنی بود.

پیش‌تر قطر و مالزی به‌عنوان پایگاه‌های بالقوه اخوان‌المسلمین پس از سخت‌گیری‌های ترکیه مطرح شده بودند. 

بیشتر از جهان